Sardyńskie słodycze: Pardule Campidanesi

PARDULAS

Bez wątpienia, wśród najbardziej kultowych deserów Sardynii, Pardulas to pozycja obowiązkowa. Te pyszne ciastka z ciasta francuskiego z nadzieniem to prawdziwa eksplozja kontrastujących smaków. Ich smak przekracza granice regionalne i krajowe, czyniąc z nich wyrób cukierniczy ceniony na całym świecie i wpisany na listę PAT (Tradycyjnych Sardyńskich Produktów Rolno-Spożywczych).

Starożytna tożsamość wyspy Sardynia wyraża się również w tych wypiekanych na blasze słodkościach, pieczołowicie wytwarzanych przez wieki przez mistrzów piekarstwa, którzy wciąż dostarczają nam prawdziwych skarbów, rozkoszując podniebienie. A zgodnie z naszą starożytną tradycją, posiłek nie może się zakończyć bez deserów takich jak Pardulas.

Złożoność tego deseru można najlepiej zrozumieć, zapoznając się z jego różnymi wersjami w zależności od regionu Sardynii, w którym jest przygotowywany: Pardule lub Pardulas con Arrescottu w regionie Campidano, przygotowywane z ricotty; Formaggelle lub Ricottelle w regionie Sassari; lub Casadinas w regionie Nuoro, przygotowywane ze świeżego sera owczego zamiast ricotty.

Różne interpretacje biorą swój początek w jednym, starożytnym przepisie, którego początki giną w mrokach dziejów. Wywodzi się on od grecko-rzymskich „placent”, czyli małych tartaletek z ciasta francuskiego, których przygotowanie i składniki zostały nawet wspomniane w dziele Katona „De Agri Cultura”.

Etymologia nazwy Pardulas jest niepewna. Niektórzy wskazują na jej pochodzenie od łacińskiego słowa quadrula, oznaczającego kwadrat, które opisuje jej geometryczny kształt, podczas gdy inni, jak poeta i profesor Uniwersytetu Arystanu, posługujący się pseudonimem „Ogrodnik”, doszukują się jej pochodzenia w słowie partula, oznaczającym „rodzący”. To powiązanie może wydawać się dziwne na pierwszy rzut oka, ale w rzeczywistości można je wyjaśnić skojarzeniem kształtu brzucha kobiety ciężarnej z kształtem Pardulas, co tworzy alegorię miękkiej kopuły skrywającej najcenniejszą duszę Sardynii, która wkrótce zostanie ujawniona w charakterystycznej feerii aromatów szafranu, cytryny i pomarańczy, idealnie komponujących się z ricottą lub serem.

Literatura dostarczyła nam stron z dziełami ważnych autorów, którzy również wspominali o Pardulasach w swoich opowieściach. Jednym z nich był Antonio Gramsci, który w jednym z listów wysłanych z więzienia do matki opowiadał o marzeniu o wspólnym obiedzie, podczas którego cała rodzina zbierała się w zgodzie wokół „kulurzones y pardulas”.

Na pierwszy rzut oka te słodkości przypominają kwiat, soczysty koszyczek z brzegami ozdobionymi jak serwetka, efekt ten zawdzięczają starożytnemu, przekazywanemu z pokolenia na pokolenie gestowi ściskania ciasta w czterech rogach podczas pieczenia. Silna więź z ziemią i tradycjami jest niezaprzeczalną cechą mieszkańców Sardynii, a kultywowanie tej receptury przez wieki to kolejny dowód ich miłości do deseru, który w magiczny sposób przekroczył bariery czasu.